Altruizmin dəyəri

Altruizmin dəyəri

Qeyd edək ki, altruizm — başqa adamlara təmənnasız xidmət göstərilməsindən, onların xoşbəxtliyi naminə öz şəxsi mənafeyini qurban verməkdən ibarət əxlaqi prinsipdir.

– İmam Əli buyurub: “Fədakarlıq ən ali əxlaqi xüsusiyyətdir”. (Ğurərul-Hikəm: 986; Uyunul-Hİkəm vəl-Məvaiz, s.19, h.91)

– Həmçinin buyurub: “Fədakarlıq yaxşı adamların xarakteridir”. (Ğurərul-Hikəm: 606 və 882; Uyunul-Hikəm vəl-Məvaiz: s.23, h.197)

– Həmçinin buyurub: “Fədakarlıq ən gözəl ehsan və imanın ən uca mərtəbəsidir”. (Ğurərul-Hikəm: 1705)

– Həmçinin buyurub: “Fədakarlıq ibadətlərin ən fəzilətlisi, ağalığın ən mükəmməl olanıdır. (Ğurərul-Hikəm: 1148, Uyunul-Hikəm vəl-Məvaiz: s.29, h.439)

– Həmçinin buyurub: “Ən üstün səxavət fədakarlıqdır”. (Ğurərul-Hikəm: 2888, Uyunul-Hikəm vəl-Məvaiz: s.111, h.2405)

Həzrət Zeynəbin (s) qəbri haradadır?

Bu barədə tarixçilər arasında ixtilaf var...

Həzrət Zeynəb (s) Kərbəla hadisəsindən sonra bir an da olsa, susmadı və inqilabın hədəflərini yaydı.

Bundan qorxuya düşən Üməyyə hakimiyyəti həzrət Zeynəbi (s) Mədinədən sürgün etmək qərarına gəldi. Amma hara sürgün olunması barədə iki fikir var:

1. Misrə sürgün edilib və Kərbəla hadisəsindən sonra 1 il 6 ay yaşayan həzrət Zeynəbin qəbri Qahirədədir. Hicrinin 62-ci ili Rəcəb ayının 15-də vəfat etmişdir. (Məhəllati "Rəyahin əş-Şəriə", 3/34; Sadiq Ərdistani, "Qəhrəmane Kərbəla", s.398);

2. Şama sürgün edildi və vəfatından sonra Dəməşqin bir fərsəxliyində Raviyə məhəlləsində dəfn edildi. Bu gün Zeynəbiyyə adı ilə məşhurdur. (Seyid İbrahim Zəncani, "Vəsilətud-dareyn", s.433; "Rəyahin əş-şəriə", 3/37);

3. Bəziləri də deyir ki, həzrət Zeynəb (s) Mədinədə Bəqi qəbiristanlığında dəfn edilibdir.

Seyyid Möhsin Əmin (Ə`yanuş-şiə) və Məhəllati (Rəyahin əş-Şəriə) və Əllamə Bircəndi (Kibrite Əhmər) bu fikrin tərəfdarlarıdır.

"Tariq" surəsi 7-ci ayənin təfsiri

Allah-taala məad məsələsinə dair – bunu qeyri-mümkün hesab edən insanlar qarşısında dəlil olaraq belə buyurur: “İnsan gərək nədən yaradıldığına nəzər salsın!”

Bu ardıcıllıqla Quran bütün insanların əlindən tutaraq birinci yaradılışa qaytarır və bir sual cümləsilə onlardan soruşur: Sizin yaradılışınız nədən olmuşdur?

Onların suala cavab verməsini gözləmədən aydın olan bu sualın cavabını elə özü cavablayır və əlavə edir: “O, axıb tökülən bir sudan yaradılmışdır”. Bu, kişinin nütfəsinə (spermasına) edilən xarakterizədir ki, onun içində olur və çıxarkən sıçrayışa malikdir.

Sonra başqa bir vəsfdə bu sudan söz açır: “Sülbün və sinə sümükləri arasından çıxır”.

Hansı günlərdə həyat yoldaşı ilə yaxınlıq etmək olmaz?

Sual: Bilmək istəyirdim Məhərrəm və Səfər aylarında nütfə bağlanmasının hökmü nədir?

Cavab: Məhərrəm və Səfər aylarında nütfə bağlanmasının bir problemi yoxdur.

Bəzi günlər və zamanlar vardır ki, insanın öz həyat yoldaşı ilə yaxınlıq etməsi haramdır. Əgər bu zaman içərisində nütfə bağlansa, gələcək yaşayışı boyunca onda mənfi təsirlərin üzə çıxması mümkündür. Bəzi günlər və zamanlar var ki, insanın öz həyat yoldaşı ilə yaxınlıq etməsi məkruhdur (bəyənilmir). Bu əsnada nütfə bağlanarsa, onda mənfi təsirlərin üzə çıxması daha azdır. Lakin bəzi günlər və zamanlar var ki, insanın öz həyat yoldaşı ilə yaxınlıq etməsi və nütfənin bağlanması yaxşıdır. Hər üç məqama müxtəsər şəkildə nəzər salaq:

Nələrin üzərinə səcdə etmək olar?

– Yerə və yerdə bitən şeylərə səcdə etmək olar. Məsələn, ağac və ağac yarpağının üzərinə səcdə etmək olar.

– Arpa və buğda kimi yeyilən, pambıq kimi geyilən, yerdən çıxan qızıl, gümüş və bu qəbil şeylərin üzərinə səcdə etmək olmaz. Lakin mərmər kimi mədən daşlarının üzərinə səcdə etmək olar.

– Əlacsız qaldıqda qır kimi şeylərin üzərinə səcdə etmək olar;

– Əgər üzüm yarpağı yumşaq və yeyiləsi halda olarsa, onun üzərinə səcdə etmək olmaz. Bu halda olmazsa, eybi yoxdur;

– Heyvan yemi sayılan və yür üzərində bitən ot və saman kimi şeylər üzərinə səcdə etmək olar;

– Yeyilməyən güllərin üzərinə də səcdə etmək olar. Lakin elə bitkilər var ki, yerdən çıxır, onlardan dərman kimi istifadə olunur, qaynadılaraq suyu içilir – bu cür bitkilər üzərinə səcdə etmək olar. Məsələn, bənövşə və mal dili bitkisi kimi;

Oxunulan və eşidilən şeyləri yadda saxlamaq üçün dua

Peyğəmbər (s) İmam Əliyə (ə) buyurdu: "Əgər oxuduğun və eşitdiyin hər bir şeyi yaddaşında saxlamaq istəyirsənsə, hər namazdan sonra bu duanı oxu:

“Pakdır (bizim ona nisbət verdiyimiz bəşəri sifətlərdən ) O Allah ki, Öz mülkündə olanlara zülm etməz. Pak və münəzzəhdir O Allah ki, yer əhlini müxtəlif əzablara düçar etməz. Pak və münəzzəhdir O Allah ki, rəuf və mehribandır. Ey Allah! Mənim qəlbimdə nur, bəsirət, dərk və elm qərar ver. Həqiqətən də, Sən hər şeyə qadirsən.

İmam Əliyə istinad edilən bəzi əsassız kəlamlar

Aşağıda yazdığım və İmam Əliyə (ə) nisbət verilən hədislərin heç biri şiələrin mötəbər kitablarında keçməyib. Bundan əlavə, bu hədislərin ilk mənbəsi əhl-sünnə sufiləri və şiə ğulatları olublar. Həmçinin bu hədislərin mötəbər mənbəsi olmadığı kimi, mötəbər sənədi də yoxdur və demək olar ki, ümumiyyətlə sənədsizdirlər. Araşdırmalar göstərir ki, bunlar hədis deyil, bəlkə arif və sufi adlanan camaatın dilində gəzən sözlər olubdur. Yenə də qeyd edirəm ki, mötəbər sənəd və mənbələri yoxdur, bəzən Quran ayələri, bəzən də tarix ilə ziddiyyət təşkil edir. Həmçinin Qurani-Kərimin İmam Əli (ə) zamanında indiki şəkildə nöqtələnməsi isbat oluna bilməyib. İmam Əlinin (ə) şagirdlərinin gördüyü iş Quranın səslərini rəngli nöqtələrlə göstərmək olub. Məsələn “ə” səsi üçün hərifin üzərində “yaşıl” nöqtə, “i” səsi üçün hərifin aşağısında “yaşıl” nöqtə və ... Bu iddianı İmam Əli, İmam Həsən və İmam Səccadın xətti ilə bizim əlimizə gəlib çatmış nüsxələr də təsdiq edir. Çünki həmin nüsxələrdə səslər rəngli nöqtələr ilə göstərilib, amma hərflər nöqtəsizdir.